
شهاب سنگها به انگلیسی (Meteorite) سنگهایی از فضا هستند که از جو زمین عبور میکنند و از برخورد با زمین جان سالم به در میبرند.
شهاب سنگها از کجا میآیند؟
همه شهاب سنگها از داخل منظومه شمسی ما میآیند. بیشتر آنها تکههایی از سیارکهایی هستند که مدتها پیش در کمربند سیارکی، واقع بین مریخ و مشتری، از هم جدا شدند. چنین قطعاتی قبل از برخورد با زمین برای مدتی – اغلب میلیونها سال – به دور خورشید میچرخند.
اندازه و تعداد شهاب سنگها
شهابسنگها میتوانند بزرگ یا کوچک باشند: بزرگترین شهابسنگی که تا به حال پیدا شده است حدود 60 تن وزن دارد، طبق گزارش موزه ملی تاریخ طبیعی اسمیتسونیان، روزانه دهها هزار شهاب سنگ به اندازه یک دانه برنج یا کوچکتر وارد جو زمین میشوند. حتی هنوز هم، شهابسنگها بهویژه نادر هستند و یافتن آنها دشوار است.
منابع تشکیل شهاب سنگها
سیارکها
اکثریت قریب به اتفاق شهاب سنگها قطعاتی از سیارکهای متلاشی شده هستند. سیارکها اجرام سنگی هستند که بیشتر در کمربند سیارکی، بین مریخ و مشتری یافت میشوند. مشتری بزرگترین سیاره منظومه شمسی است و گرانش آن بسیار قوی است. سیارکها که بسیار کوچکتر از سیارات هستند، گاهی با نیروی گرانش مشتری از کمربند سیارکها بیرون کشیده میشوند. بسیاری از این سیارکها سپس به سمت منظومه شمسی درونی حرکت میکنند – جایی که میتوانند با زمین برخورد کنند.
سیارات
تعداد کمی از شهاب سنگها تکههای سنگی از سطوح سیارات دیگر هستند. این قطعات به احتمال زیاد زمانی که توسط یک سیارک یا دنبالهدار بزرگ برخورد کردند، از سیارات منفجر شدند. مردم شهابسنگهایی پیدا کردهاند که قطعاً از سیاره مریخ هستند و برخی از آنها در نمایشگاهها به نمایش گذاشته شدهاند. برخی از شهاب سنگها ممکن است از عطارد باشند، اما محققان هنوز در حال بررسی این ادعا هستند.
ماه
معروفترین سنگهای ماه آنهایی هستند که توسط فضانوردانی که روی ماه قدم میزدند جمعآوری شدهاند. اما تکههای کوچک ماه نیز گهگاه به صورت شهاب سنگ به زمین میرسند. چنین «شهابسنگهای قمری» از نظر ترکیب با صخرههای ماه فضانوردان یکسان هستند، اگرچه آنها از مکانهای مختلفی میآیند – احتمالاً حتی از سمت دور ماه که هرگز رو به زمین نیست.
دنبالهدارها
شهاب سنگها ممکن است از دنبالهدارها نیز بیایند. دنبالهدارهایی که از غبار، سنگ و یخ ساخته شدهاند، معمولاً در قسمتهای بیرونی منظومه شمسی، فراتر از مدار سیاره نپتون یافت میشوند. دانشمندان چندین شهاب سنگ را شناسایی کردهاند که ممکن است قطعاتی از هسته سنگی دنبالهدارها باشند.
انواع شهاب سنگها
شهاب سنگها بر اساس ترکیباتشان به سه خانواده اصلی طبقهبندی میشوند: آهن، سنگی و سنگی-آهن.

شهاب سنگهای آهنی
تقریباً تماماً فلزی از آهن نیکل هستند و به دلیل ترکیب بادوامشان، برخی از بزرگترین شهابسنگهای کشفشده را نشان میدهند. شهابسنگهای آهنی بهشدت مغناطیسی هستند و به دلیل مواد معدنی آهن نیکل که ساختار آنها را تشکیل میدهند، هنگام حک شدن توسط مواد شیمیایی، الگویی را نشان میدهند.

مقطع حکاکی شده شیمیایی یک شهاب سنگ آهن نیکل.
شکل 2: مقطع شهاب سنگ آهن نیکل که به روش شیمیایی حک شده است.
عکس از چاک ساترلند
شهاب سنگهای سنگی
تقریباً به طور کامل از مواد سنگی تشکیل شدهاند که بیشتر از مواد معدنی سیلیکات ساخته شدهاند. آنها رایجترین و متنوعترین نوع شهاب سنگ هستند – که توسط دهها زیرگروه نشان داده میشوند – اما تشخیص آنها از سنگهای زمین دشوارتر است. شهاب سنگهای سنگی به طور کلی بر اساس تاریخچه ذوب خود به دو نوع کندریت و آکندریت طبقهبندی میشوند.
کندریتها هرگز ذوب نشدهاند و میزبان برخی از قدیمیترین مواد در منظومه شمسی (بیش از 4.5 میلیارد سال) هستند. آنها حاوی ساختارهای کروی کوچکی به نام کندرول هستند. ظاهر متمایز آنها به دلیل قطرات مواد معدنی سیلیکات مخلوط با دانههای سولفید و فلز آهن نیکل است که آنها را تشکیل میدهند.
آکندریتها در نقطهای ذوب شدهاند و حاوی کندرول نیستند. با این حال، مانند کندریتها، میتوانند حاوی فلز آهن باشند. آکندریتها به دلیل منشأ آذرین خود، بافتهای متمایزی را نشان میدهند که پس از ذوب، سرد شدن و جامد شدن.
بخش نازک در نور متقاطع قطبی یک شهاب سنگ آنگریت مانند آنچه در شکل نشان داده شده است.
شهابسنگهای سنگی-آهنی
همانطور که از نامشان پیداست، از بخشهای تقریباً مساوی کانیهای سیلیکات و فلز آهن نیکل تشکیل شدهاند. آنها نادرترین از سه خانواده اصلی هستند و اغلب زیباترین آنها در نظر گرفته میشوند. شهاب سنگهای سنگی-آهنی به دو زیرگروه تقسیم میشوند: پالازیتها و مزوسیدریتها. پالازیتها حاوی کریستالهای الیوین معلق در فلز آهن نیکل هستند. مزوسیدریتها برشهایی هستند، سنگی متشکل از قطعات شکسته سنگ و مواد معدنی که با هم سیمان شدهاند.
قیمت انواع شهاب سنگ
قیمت انواع شهاب سنگ طبیعی را در صورت موجود بودن میتوانید در قسمت فروش سایت ببینید.و در صورت تمایل شهاب سنگ اصل خریداری کنید.
نحوه شناسایی و تشخیص شهاب سنگ
اینها بسیار نادرتر از آن چیزی هستند که فکر میکنید. بیشتر مردم سنگهای متخلخل با ظاهری تمیز پیدا میکنند و تصور میکنند شهاب سنگی پیدا کردهاند، اما اغلب سرباره، پیریت یا مواد سنگی دیگری پیدا میکنند.
چهار آزمایش برای غربالگری شهاب سنگها:
- بررسی کنید که آیا نمونه نسبت به اندازه آن به طور غیرعادی سنگین است یا خیر. بسیاری از شهابسنگها (معمولاً شهابسنگهای آهنی) بسیار متراکم هستند و نسبت به سنگهای زمین سنگینتر میباشند.
- مغناطیس نمونه را با استفاده از آهنربای استاندارد تست کنید. تقریباً تمام شهابسنگها حاوی فلز آهن نیکل هستند و آهنرباها را به راحتی جذب میکنند.
- وجود سوراخ یا حباب در نمونه را بررسی کنید. یک شهاب سنگ واقعی هیچگاه سوراخ یا حباب نخواهد داشت. در صورت وجود چنین ویژگیهایی، احتمالاً نمونه سرباره یا ماده سنگی دیگری است.
- لایه بیرونی نمونه را از نظر پوسته نازک، سیاه و شبیه پوسته تخم مرغ بررسی کنید. هنگام سقوط شهاب سنگ در جو زمین، سطح بیرونی آن ذوب میشود.
فکر میکنید یک شهاب سنگ پیدا کردهاید؟ اگر نمونه شما تمامی این آزمایشها را پشت سر بگذارد، با احتمال بسیار کم ممکن است برای شما یک شهاب سنگ واقعی باشد. در این صورت، میتوانید نمونه خود را برای تشخیص به یک آزمایشگاه گوهرشناسی ارسال کنید.
شهاب سنگها چه میتوانند به ما بیاموزند؟
جالبترین جنبه یک شهاب سنگ ممکن است سقوط چشمگیر آن به زمین باشد؛ اغلب در یک گلوله آتشین فروزان. دانشمندان با مطالعه شهابسنگها به بررسی تاریخچه منظومه شمسی میپردازند، چرا که این سنگها حامل اطلاعاتی از حدود 4.6 میلیارد سال پیش هستند. از طریق مطالعه شهاب سنگها، میتوانیم جزئیاتی درباره تکامل منظومه شمسی به خورشید و سیارات امروزی و نحوه تأثیر برخوردهای آتی بر آینده ما به دست آوریم.
خاستگاه منظومه شمسی
برخی از شهابسنگهای «ابتدایی» حاوی اولین ماده جامدی هستند که در منظومه شمسی ما شکل گرفته است. محققان از سن این ماده (4.568 میلیارد سال) برای تعیین سن منظومه شمسی استفاده کردهاند. بسیاری از شهابسنگهای اولیه از زمان شکلگیری بدون تغییر باقی ماندهاند.
این سنگها تصویری از شرایط اولیه منظومه شمسی ارائه میدهند و سرنخهایی از نسبت عناصر موجود در کل منظومه شمسی به ما میدهند.
ساختن سیارات
شهابسنگهای سیارکها و حتی سیارات دیگر به دانشمندان کمک میکنند تا فرآیندهای تشکیل و تکامل سیارات را درک کنند، بهویژه فرآیندهایی که در اعماق آنها رخ میدهد. اگرچه هیچکس تا کنون به مرکز زمین نرفته است، اما از طریق شهاب سنگها میدانیم که زمین دارای مرکزی از فلز نیکل و آهن است؛ سیارات دیگر نیز هستههای فلزی دارند. در طول شکلگیری سیارات، فلز به سمت مرکز حرکت کرده و مواد سبکتر پوسته سنگی و گوشتهای را تشکیل میدهند.
برخورد شهاب سنگ
سیارکهای بزرگ و سریع یا سایر اجرام میتوانند با نیرویی عظیم به زمین، ماه یا سیارات دیگر برخورد کنند و دهانههای بزرگی ایجاد نمایند. ماه میلیونها دهانه دارد که نشانگر فراوانی برخوردهای کیهانی است. اگرچه سطح زمین نیز دارای دهانههایی از برخوردهای گذشته است، بسیاری از آنها به دلیل تغییرات زمینشناسی ناپدید شدهاند. با این حال، شواهد نشان میدهد که زمین گهگاه مورد اصابت شهاب سنگهای بزرگی قرار گرفته و احتمالاً در آینده دوباره این رویداد رخ خواهد داد.
همکاران ما در فروشگاه آماده دریافت سفارشات شما عزیزان و پاسخدهی به سوالات شما در مورد سنگ های قیمتی هستند.
در صورت تمایل می توانید مقالات مرتبط در رابطه با سنگ های قیمتی را در قسمت مقالات سنگ های قیمتی مطالعه نمایید.